LLU O FAGIAU TE A THEBOTIAU YN MYND I’R BRIFYSGOL I ANNOG MYFYRWYR I AILGYLCHU EU BAGIAU TE

Cafodd myfyrwyr yng Nghaerdydd eu tretio i ddisgled o de heddiw, mewn ymdrech i godi ymwybyddiaeth am y 6.3 miliwn o fagiau te sy’n cael eu taflu i’r bin, ac o bosibl yn mynd i dirlenwi, gan fyfyrwyr bob blwyddyn yn ôl amcangyfrifon. 

Fel rhan o ymgyrch Ailgylchu dros Gymru, bu myfyrwyr o flaen Prifysgol Caerdydd ac o gwmpas Parc Cathays mewn gwisgoedd tebot, bagiau te, llaeth a llwyau – gan ddatgelu’r nifer aruthrol o fagiau te sy’n osgoi’r bin ailgylchu gwastraff bwyd. Tra’r oedd y criw yn eu gwisgoedd yn gorymdeithio o amgylch tir y brifysgol, bu criw Ailgylchu dros Gymru yn siarad gyda myfyrwyr sy’n yfed te am sut i ailgylchu’r amrywiaeth o fathau o de rydym yn eu hyfed y dyddiau hyn. 

Cymru yw’r drydedd wlad orau yn y byd am ailgylchu, yn ôl ymchwil annibynnol newydd, er gwaethaf y ffaith nad yw 24% o bobl 18–24 mlwydd oed a 32% o bobl 25–34 mlwydd oed yn ailgylchu eu gwastraff bwyd. Ar y llaw arall, mae pobl mewn grwpiau oedran hŷn yn arwain y gad wrth ailgylchu bwyd gydag 87% o bobl 65 oed a hŷn yn datgan eu bod yn ailgylchu eu gwastraff bwyd.

Ar ben hynny, yn ôl astudiaeth arall o dros 5,000 o drigolion Rhondda Cynon Taf a gynhaliwyd gan Ailgylchu dros Gymru, bydd angen i fyfyrwyr wynebu’r her er mwyn cwrdd â lefelau ailgylchu eu cyfoedion nad ydynt mewn addysg. Er bod gwasanaethau ailgylchu bwyd ar gael, dim ond 28% o fyfyrwyr sy’n ailgylchu eu bagiau te o’i gymharu â 67% o’r rhai nad ydynt mewn addysg.

Mae’r ymgyrch ailgylchu ar gyfer Cymru wedi datgelu pe bai’r holl fagiau te a gaiff eu binio gan fyfyrwyr Cymru – 95 tunnell ohonynt – yn cael eu hailgylchu, gallai gynhyrchu digon o drydan i bweru tŷ myfyrwyr nodweddiadol am dros saith mlynedd. Mae hynny’n ddigon i bweru tŷ myfyriwr meddygol trwy gydol eu cwrs gradd. Gallai’r bagiau te wedi’u hailgylchu hefyd chwarae rhan fawr yn adloniant myfyrwyr yn ystod eu hamser hamdden – mewn gwirionedd, pe bai’r holl fagiau te sydd ar eu ffordd i’r bin, ac o bosibl i dirlenwi, yn cael eu hailgylchu, gallai hyn bweru set DJ yn ddi-baid am dros 15 mis, neu fand yn chwarae mewn lleoliad bach am 16 mis a hanner. 

Yn ogystal â hynny, mae tua 153 miliwn o fagiau te o bob cwr o Gymru yn mynd i dirlenwi, sy’n cyfrannu at greu methan, nwy tŷ gwydr niweidiol. Yn y rhan fwyaf o Gymru, pan gaiff bagiau te ac unrhyw wastraff bwyd arall ei ailgylchu, caiff ei anfon i gyfleuster treulio anaerobig. Mae treuliad anaerobig yn golygu torri bwyd i lawr yn naturiol i nwyon methan a charbon deuocsid, ond yn hytrach na dianc i’r atmosffer, caiff y nwyon hyn eu defnyddio i greu trydan. Gellir defnyddio’r trydan hwn i gynhesu a phweru tai yn y gymuned leol. Gall hefyd gynhyrchu gwrtaith y gellir ei ddefnyddio mewn amaeth. 

Meddai Angela Spiteri, Rheolwr Ymgyrch gydag Ailgylchu dros Gymru: "Mae pawb yn mwynhau disgled, yn enwedig myfyrwyr sy’n cael seibiant o’u darlithoedd. Mae dros 128,000 o fyfyrwyr yn astudio yng Nghymru a byddai’n wych pe bai pob un yn ailgylchu eu bagiau te ar ôl mwynhau eu disgled. Dyna’r pam rydyn ni’n falch iawn o fod yn gweithio mewn partneriaeth â myfyrwyr ledled Cymru a Handlebar Barista heddiw, i helpu i annog myfyrwyr i roi’r eitem hon o wastraff anochel yn eu cadi bwyd. 

“Fel cenedl, rydym eisoes yn gwneud yn wych gydag ailgylchu gwastraff bwyd, ond mae mwy y gallwn ei wneud o hyd. Mae pawb yn creu rhywfaint o wastraff bwyd, dim ots pa mor gydwybodol ydyn ni. O’r holl wastraff bwyd anochel rydyn ni’n ei greu, mae ailgylchu bagiau te yn ffordd rwydd o gael effaith fawr ar gyfraddau ailgylchu Cymru, a gobeithio ein codi i frig y siartiau ailgylchu.” 

I ddysgu mwy, gwyliwch ein fideo am faint o fagiau te rydym yn eu defnyddio yng Nghymru a phwysigrwydd ailgylchu bagiau te yma.

Mae gwybodaeth bellach am sut gall bagiau te bweru bywyd coleg yn y rhestr isod.

1. Gwaith cwrs wedi’i bweru gan de. Gallai ailgylchu 36 bag te bweru cyfrifiadur am un awr. 
2. Trowch eich te yn danwydd i’ch ffôn! Gall ailgylchu dau fag te gynhyrchu digon o drydan i wefru ffôn clyfar yn llawn.
3. Pwerwch y parti’r penwythnos hwn – gallai ailgylchu un bag te a hanner gynhyrchu digon o drydan i bweru pêl ddisgo am un awr.
4. Eich dos o gaffein – gallai ailgylchu chwe bag te gynhyrchu digon o drydan i ferwi tegell am ddisgled arall.